Κύκλος
Το τοξόπλασμα είναι ένα υποχρεωτικό ενδοκυτταρικό πρωτόζωο ικανό να παρασιτεί σε όλα σχεδόν τα κύτταρα των ζώων. Ο γενετήσιος κύκλος του τοξοπλάσματος δεν πραγματοποιείται παρά μόνο στα αιλουροειδή (τις περισσότερες φορές στη γάτα). Το παράσιτο αναπτύσσεται στα επιθηλιακά κύτταρα του λεπτού εντέρου της γάτας και αυτή διασπείρει με τα κόπρανά της τις μολυσματικές ωοκύστες στο εξωτερικό περιβάλλον.
Τρόπος μόλυνσης
Αρκετά ζώα μπορούν να μολυνθούν με κατάποση ωοκυστών. Μετά τον πολλαπλασιασμό και την εξάπλωση μέσω του αίματος (ταχυζωίτες), το παράσιτο παραμένει αφανές (υπό μορφή βραδυζωιτών) στο εσωτερικό των κύστεων, οι οποίες εντοπίζονται κυρίως στον εγκέφαλο, τους οφθαλμούς και τους μύες.
Ο άνθρωπος μολύνεται με τη διατροφή και μέσω της επαφής με γάτες (κατάποση ωοκύστεων).
Διατροφικοί κίνδυνοι
Η κατανάλωση ωμού κρέατος εκθέτει σε μόλυνση από ωοκύστες. Αυτός ο κίνδυνος ποικίλει ανάλογα με τη φύση της ζωικής δεξαμενής.
Η ψύξη είναι ανεπαρκής για να καταστρέψει το παράσιτο αφού αυτό παραμένει βιώσιμο μετά από 68 ημέρες στους + 4 °C· αντίθετα, είναι ευαίσθητο στην άλμευση (πάστωμα), στη θέρμανση (67 °C επί 3 λεπτά) και φαίνεται ότι είναι επίσης ευαίσθητο και στην κατάψυξη. Το μαγείρεμα στα μικροκύματα είναι ατελές για να διασφαλιστεί η καταστροφή του παρασίτου.
Κίνδυνοι που συνδέονται με τις γάτες
Οι ορολογικές έρευνες διαπιστώνουν ότι τουλάχιστον το 60% των γατών είναι μολυσμένες ή είχαν μολυνθεί. Αυτό είναι συχνότερο στις γάτες «κυνηγούς» παρά στις κατοικίδιες γάτες. Οι γάτες, ιδιαίτερες οι νεαρές, μεταδίδουν αρκετά εκατομμύρια ωοκυστών στο εξωτερικό περιβάλλον επί αρκετούς μήνες χωρίς, τις περισσότερες φορές, να παρουσιάζουν συμπτωματολογία. Η ωοκύστη που αποβάλλεται στο περιβάλλον παραμένει μολυσματική μετά από παραμονή τουλάχιστον 24 ωρών στο εξωτερικό περιβάλλον. Ιδιαίτερα ανθεκτικές, οι ωοκύστες παραμένουν βιώσιμες αρκετούς μήνες σε υγρό έδαφος. Αντίθετα, με τη θερμότητα στους 60 °C καταστρέφονται. Ο κίνδυνος μόλυνσης από το παράσιτο είναι μέγιστος με την επαφή με το στρωματάκι της γάτας και το χώμα (κήποι, λαχανικά, κάδοι με άμμο) που έχουν μολυνθεί με κόπρανα γάτας. Ο κίνδυνος θα ήταν ακόμα μεγαλύτερος με την άμεση επαφή με τη γάτα.
ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΙΚΗΣ ΤΟΞΟΠΛΑΣΜΩΣΗΣ ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ
|
Ζωικός Επιπολασμός |
|
|
Πρόβατο |
22 έως 72% |
|
Γίδα |
50% |
|
Χοίρος |
1038% |
|
Άλογο |
1029% |
|
Βόδι |
Πολύ χαμηλός |
|
Πουλερικά |
20% (στοιχεία ΗΠΑ) |
Πρόληψη
Τα μέτρα υγιεινοδιαιτητικής φαίνεται ότι εξακολουθούν να μην καθορίζονται επαρκώς από τους γιατρούς δεδομένου ότι το 29% των οροθετικών εγκύων στο τοξόπλασμα οι οποίες ερωτήθηκαν στον τοκετό, δήλωσαν ότι δεν γνώριζαν για την ύπαρξη προληπτικών μέτρων. Αυτά τα μέτρα πρόληψης, στοχεύουν στη μείωση των κινδύνων που συνδέονται με τη διατροφή και την επαφή με τις γάτες.
ΥΓΙΕΙΝΟΔΙΑΙΤΗΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ
Να φοράτε γάντια πριν ή να πλένετε σχολαστικά τα χέρια μετά από :
το πιάσιμο ωμού κρέατος
το πιάσιμο ωμών σαλατικών
την ενασχόληση με την κηπουρική
Αποφεύγετε κάθε επαφή με γάτες διαφορετικά:
καθαρίστε τα κόπρανα της γάτας και αλλάξτε το στρώμα της με γάντια και σε τακτά διαστήματα μικρότερα των 24 ωρών.
απολυμάνετε τα λερωμένα αντικείμενα με βραστό νερό επί 5 λεπτά
Ακολουθήστε μια δίαιτα έχοντας υπόψη τα παρακάτω:
καταναλώνετε καλοψημένα όλα τα κρέατα (πρόβειο, βοδινό, πουλερικά)
αποφεύγετε την κατανάλωση σαλατικών ή να τα πλένετε σχολαστικά
αποφεύγετε την κατανάλωση ωμών αυγών ή ωμού γάλακτος
