Πρόσφατα, οι τεχνικές ανίχνευσης έχουν βελτιωθεί. Χάρη σε αυτές, ο αριθμός των ψευδών αρνητικών αποτελεσμάτων έχει μειωθεί σημαντικά. Έως τώρα, η μέθοδος προληπτικού ελέγχου του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας περιοριζόταν στο τεστ παπ ακολουθούμενο από κολποσκόπηση (εξέταση του τραχήλου της μήτρας με κολποσκόπιο). Με την ανίχνευση των HPV υψηλού κινδύνου, η προσέγγιση του προληπτικού ελέγχου έχει εξελιχθεί.
Το τεστ παπ με δέκα ερωτήσεις
1. Τι είναι το τεστ παπ;
Το τραχηλικό επίχρισμα (τεστ παπ) είναι μια εξέταση προληπτικού ελέγχου η οποία επιτρέπει τη λήψη κυττάρων από την επιφάνεια του τραχήλου. Στη συνέχεια τα κύτταρα εξετάζονται στο μικροσκόπιο. Ανάλογα με την εικόνα αυτών των κυττάρων μπορούμε να υποθέσουμε ότι ο τράχηλος είναι φυσιολογικός, ή ότι παρουσιάζει μόλυνση και προκαρκινικές αλλοιώσεις που ονομάζονται δυσπλασίες (ενδοεπιθηλιακές αλλοιώσεις) ή ακόμα καρκίνο του τραχήλου. Είναι ένα τεστ με αρκετή ακρίβεια στην ανίχνευση αλλοιώσεων αλλά όχι 100%. Ακόμα και αν το τεστ έγινε σωστά, υπάρχει ένας μικρός κίνδυνος να βγει φυσιολογικό ενώ στον τράχηλο υπάρχουν ανωμαλίες. Για αυτό, είναι σημαντικό να επαναλαμβάνεται τακτικά για την αποφυγή των ψευδών αρνητικών αποτελεσμάτων.
2. Γιατί χρειάζομαι τεστ παπ
Ο καρκίνος του τραχήλου είναι ένας καρκίνος που μπορεί να αποφευχθεί, γιατί μπορούμε να εντοπίσουμε έγκαιρα τις αλλοιώσεις που θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε καρκίνο. Η αντιμετώπιση και η θεραπεία σε πρώιμο στάδιο της ανωμαλίας, διασφαλίζει ότι αυτές οι αλλοιώσεις δεν θα εξελιχθούν σε καρκίνο. Σήμερα διαθέτουμε εξελιγμένες τεχνικές προληπτικού ελέγχου οι οποίες επιτρέπουν να εγγυόμαστε σχεδόν ολική προστασία κατά αυτού του καρκίνου.
3. Ποιες είναι οι γυναίκες οι οποίες οφείλουν να υποβάλλονται σε εξέταση;
Όλες οι γυναίκες με σεξουαλικές επαφές ηλικίας 20 έως 65 ετών οφείλουν να υποβάλλονται σε προληπτικό έλεγχο με τεστ παπ. Επειδή οι προκαρκινικές αλλοιώσεις του τραχήλου της μήτρας δεν συνοδεύονται από κανένα σύμπτωμα, είναι σημαντικό ο προληπτικός έλεγχος να γίνεται τακτικά. Στα νεαρά κορίτσια των οποίων η ερωτική ζωή ξεκίνησε σε μικρή ηλικία η εξέταση προληπτικού ελέγχου μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να γίνεται και πριν από την ηλικία των 20 ετών. Μετά την εμμηνόπαυση πρέπει να συνεχίσετε την εξέταση. Μετά από υστερεκτομή το τεστ παπ πρέπει να συνεχιστεί σε περίπτωση ιστορικού δυσπλασίας ή καρκίνου.
4. Πώς γίνεται η λήψη του τεστ παπ;
Η λήψη γίνεται με ένα ειδικό βουρτσάκι προσαρμοσμένο στις διαστάσεις του τραχήλου. Συνίσταται σε ήπιο ξύσιμο της επιφάνειας του τραχήλου, ιδιαίτερα στην περιοχή ανάμεσα στο στόμιο του τραχήλου και στο εξωτερικό του μέρος, όπου αναπτύσσονται αυτές οι αλλοιώσεις και ονομάζεται ζώνη μετασχηματισμού. Ορισμένες φορές, στην εμμηνοπαυσιακή γυναίκα αυτή η ζώνη μετασχηματισμού φθάνει μέχρι το εσωτερικό του τραχηλικού καναλιού. Τα κύτταρα που έχουν ληφθεί με αυτόν τον τρόπο στη συνέχεια τοποθετούνται πάνω σε ένα πλακάκι ή σε ένα μπουκαλάκι. Στη συνέχεια αυτά αποστέλλονται στο εργαστήριο για ανάλυση.
5. Τεστ παπ : Από ποιον; Πότε και Πώς;
Η λήψη επιχρίσματος πρέπει να γίνεται από γιατρό, τις περισσότερες φορές από τον γυναικολόγο αλλά ορισμένες φορές και από τον κυτταρολόγο. Ο γιατρός χρησιμοποιεί κολποδιαστολέα για να φθάσει στον τράχηλο της μήτρας. Για την πραγματοποίηση αυτής της εξέτασης συνιστάται να αποφεύγεται η γυναίκα να έχει περίοδο ή αίμα, να αποφεύγονται τα κολπικά ντους και η εφαρμογή κολπικής θεραπείας μέχρι δυο μέρες πριν από την εξέταση, να αποφεύγονται επίσης και οι ερωτικές επαφές την προηγούμενη πριν από την εξέταση.
6. Τι γίνεται μετά τη λήψη του τεστ παπ;
- Ήδη από τη λήψη των αποτελεσμάτων προγραμματίστε το επόμενο ετήσιο ραντεβού.
- Αν το επίχρισμά σας περιέχει άτυπα κύτταρα (ASCUS), ο γιατρός θα σας προτείνει τις εξής επιλογές:
- Επανάληψη τεστ παπ σε 6 και 12 μήνες για επαναξιολόγηση .
- Διενέργεια HPV τεστ για να διευκρινιστούν τα αποτελέσματα του τεστ παπ και να διευκρινιστεί το δικό σας προφίλ κινδύνου.
- Διενέργεια κολποσκόπησης, δηλαδή μικροσκοπική εξέταση του τραχήλου για εντοπισμό της πιθανής βλάβης και λήψη βιοψίας αν αυτό απαιτηθεί.
- Αν το επίχρισμά σας εμφανίζει δυσπλασία είτε προσβολή από τον HPV θα προταθεί άμεσα κολποσκόπηση.
7. Τι γίνεται αν η λήψη δεν είναι ικανοποιητική
Όταν στο πλακάκι του τεστ παπ δεν βρίσκουμε κύτταρα της ζώνης μετασχηματισμού υποθέτουμε ότι η λήψη του δεν έγινε σωστά. Επίσης, όταν το επίχρισμα εμφανίζει σημαντική φλεγμονή ή μεγάλη ποσότητα βλέννας που δυσχεραίνει την ερμηνεία, τότε το επίχρισμα δεν είναι ικανοποιητικό. Έτσι, η λήψη πρέπει να επαναληφθεί ώστε αυτή να γίνει υπό καλύτερες συνθήκες.
8. Τι προκαλεί τις αλλοιώσεις των κυττάρων που ανιχνεύονται στο τεστ παπ
Οι ιοί των ανθρώπινων κονδυλωμάτων (HPV) προκαλούν την πλειονότητα των αλλοιώσεων στα κύτταρα του τραχήλου και πιο συγκεκριμένα στη ζώνη μετασχηματισμού. Η μόλυνση από τον ιό HPV είναι πολύ συνήθης και προσβάλλει πολλούς ανθρώπους. Κατά γενικό κανόνα ο ιός μεταδίδεται με την ερωτική επαφή. Μέχρι τώρα έχουν εντοπιστεί περισσότεροι από 80 τύποι του ιού. Από αυτούς περίπου 20 προσβάλλουν τα γεννητικά όργανα. Ορισμένα στελέχη ονομάζονται χαμηλού κινδύνου και προκαλούν τα οξυτενή κονδυλώματα τα οποία παρατηρούμε στα εξωτερικά γεννητικά όργανα υπό τη μορφή μυρμηκιών. Τα στελέχη υψηλού κινδύνου προκαλούν μη ορατές επίπεδες αλλοιώσεις του τραχήλου, που εξελίσσονται στις προκαρκινικές δυσπλασίες και στον καρκίνο.
9. Το τεστ παπ υγρής φάσης ( thin prep ) μια νέα μέθοδος προληπτικού ελέγχου
Τα κύτταρα λαμβάνονται με τον ίδιο τρόπο από την επιφάνεια του τραχήλου με ειδικό βουρτσάκι. Ωστόσο αντί να τα τοποθετήσουμε πάνω στο πλακάκι, το βουρτσάκι ξεπλένεται στο υγρό διάλυμα συντήρησης κυττάρων, που περιέχεται σε ένα δοχειάκι. Το πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι ότι επιτρέπει τη μεταφορά του συνόλου σχεδόν των ληφθέντων κυττάρων από το βουρτσάκι στο υγρό, ενώ με το κλασσικό τεστ παπ θεωρείται ότι περίπου το 20% των ληφθέντων κυττάρων μεταφέρονται στο πλακάκι ενώ το 80% παραμένουν πάνω στο βουρτσάκι. Με αυτή τη διαδικασία, θεωρείται ότι η εξέταση έχει μεγαλύτερη ευαισθησία στην ανεύρεση αλλοιώσεων, κυρίως ελαφρού βαθμού. Το δεύτερο πλεονέκτημα αυτής της τεχνικής είναι ότι επιτρέπει να εξαλειφθούν παράγοντες που δυσχεραίνουν την εξέταση όπως βλέννα, λευκά αιμοσφαίρια, ερυθρά αιμοσφαίρια, κλπ. Στη συνέχεια, με ειδική μέθοδο, τα κύτταρα από το υγρό, αναρροφώνται και μεταφέρονται σε πλακάκι. Το επίχρισμα που ονομάζεται «επίχρισμα σε λεπτό στρώμα» είναι πολύ πλούσιο σε κύτταρα, εντελώς καθαρό και επιτρέπει την ευχερέστερη διάγνωση.
10. Το τεστ παπ υγρής φάσης ( thin prep ) εξασφαλίζει καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με το συμβατικό τεστ παπ
Αποδεικνύεται ότι αυτή η τεχνική, που βελτιώνει την ποιότητα των δειγμάτων, αυξάνει τη διαγνωστική ευαισθησία και την αναγνώριση πιθανών αλλοιώσεων του τραχήλου. Επιπλέον, το πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου συνίσταται στο γεγονός ότι όταν η εξέταση εμφανίζει άτυπα κύτταρα έχουμε τη δυνατότητα να αναζητήσουμε απευθείας το στέλεχος του HPV που ευθύνεται για αυτές τις αλλοιώσεις.
