Τα ινομυώματα, τα οποία ανακαλύπτουμε κατά τύχη τις περισσότερες φορές είναι καλοήθη. Αυτοί οι όγκοι δεν εξελίσσονται σε καρκίνο. Συνήθως έχουν μέγεθος μιας μπίλιας, μπορούν όμως και να φθάσουν το μέγεθος ενός γκρέιπφρουτ. Αναπτύσσονται από το μυ της μήτρας και ορισμένες φορές προκαλούν συμπτώματα όπως αιμορραγίες, πόνους και υπογονιμότητα. Τα περισσότερα ινομυώματα εντοπίζονται στη διάρκεια μιας γυναικολογικής εξέτασης. Παρά τη συχνότητά του, οι αιτίες του παραμένουν ακόμα μυστηριώδεις.
Ο συχνότερος γυναικείος όγκος
Τα ινομυώματα είναι καλοήθεις όγκοι και αποτελούνται από σκληρό και πυκνό ινώδη ιστό. Αναπτύσσονται από τον μυ και από τον ινώδη ιστό της μήτρας. Τα ινομυώματα, των οποίων το μέγεθος κυμαίνεται από μερικά χιλιοστά έως αρκετά εκατοστά, είναι πολύ συχνά. Εκτιμάται ότι το 20 % έως 40% των γυναικών μεταξύ 30 και 45 ετών έχουν εκδηλώσει ή θα εκδηλώσουν ινομυώματα. Πρόκειται για τον συχνότερο γυναικολογικό όγκο. Το 25% περίπου απαιτούν θεραπεία. Έτσι, ευθύνονται για το ήμισυ περίπου των υστερεκτομών (αφαίρεση της μήτρας) που γίνονται στις δυτικές χώρες.
Αιτιολογία
Παρά το γεγονός ότι η ακριβή αιτία των ινομυωμάτων δεν είναι γνωστή, έχουν διατυπωθεί διάφορες υποθέσεις. Ορισμένοι ερευνητές υποπτεύονται ότι είναι γενετικής προέλευσης. Οι γυναίκες των οποίων οι στενοί συγγενείς έχουν ινομυώματα, έχουν πολλές πιθανότητες να προσβληθούν και αυτές από αυτή την πάθηση.
Πέραν των οικογενειακών και γενετικών παραγόντων, εντοπίστηκαν κι άλλοι λόγοι που ευνοούν την ανάπτυξη των ινομυωμάτων:
- Ορμονικοί παράγοντες: η ανάπτυξη των ινομυωμάτων ευνοείται άμεσα ή έμμεσα από τα οιστρογόνα και σε ένα βαθμό από την προγεστερόνη μέσω των παραγόντων ανάπτυξης. Έτσι, κάποια θα εξαφανιστούν μετά την εμμηνόπαυση, όταν η παραγωγή ορμονών θα σταματήσει.
- Η παχυσαρκία, η ηλικία της πρώτης περιόδου πριν τα 12 έτη, η υπογονιμότητα, η ατοκία και η φυλή (οι μαύρες γυναίκες έχουν πιο συχνά ινομυώματα μεγάλου μεγέθους που εκδηλώνονται σε νεαρότερη ηλικία) παίζουν επίσης ρόλο.
Συμπτώματα
Τα περισσότερα ινομυώματα είναι ασυμπτωματικά και δεν προκαλούν διαταραχές. Ενδέχεται ωστόσο να εκδηλωθούν με διάφορα συμπτώματα που ποικίλουν ανάλογα με τις γυναίκες, το μέγεθος και το σημείο εντοπισμού τους. Τα συχνότερα σημάδια είναι αιμορραγίες, πυελικοί πόνοι, διαταραχές ούρησης, ακόμα και προβλήματα γονιμότητας. Ωστόσο η παρουσία αυτών των συμπτωμάτων δεν αποδεικνύει την ύπαρξη ινομυώματος. Αυτή πρέπει να επιβεβαιωθεί με γυναικολογική εξέταση, υπερηχογράφημα και ενδεχομένως με μαγνητική τομογραφία. Το 30% περίπου των ασθενών που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία παρουσιάζουν ένα ή περισσότερα ινομυώματα ενώ το ένα τρίτο αυτών είναι ασυμπτωματικά. Αρκετά συχνά χρειάζεται θεραπεία για την αντιμετώπιση των αιμορραγιών, για την ανακούφιση από τους πόνους και τέλος για τη βελτίωση της γονιμότητας και τη μείωση των μαιευτικών επιπλοκών. Έτσι, τις περισσότερες φορές, τα ινομυώματα ανακαλύπτονται τυχαία κατά τη διάρκεια της γυναικολογικής εξέτασης. Ανάλογα με το σημείο που βρίσκονται, το μέγεθός τους και τον αριθμό τους, μπορούν να είναι αιτία ποικίλων συμπτωμάτων:
- άφθονη, ανώμαλη και παρατεταμένη περίοδο, ορισμένες φορές συνοδευόμενη από πήγματα αίματος
- Αιμορραγίες εκτός περιόδου
- Βάρος και πόνοι στην πύελο
- Πίεση στο έντερο, η οποία επιφέρει δυσκοιλιότητα και φουσκώματα
- Αύξηση του όγκου της κοιλιάς
- Διαταραχές ούρησης
Είδη ινομυώματων
Τα ινομυώματα, προσβάλλουν μια γυναίκα στις δύο μετά την ηλικίας των 40 ετών. Αυτή η παθολογία είναι συχνή, τις περισσότερες φορές είναι καλοήθης και δεν απαιτείται θεραπεία για όλα τα ινώματα.
Αυτός ο όγκος μπορεί να εμφανίζεται σε ορισμένα σημεία της μήτρας. Ανάλογα με το σημείο που βρίσκεται, διακρίνουμε τρεις τύπους ινωμάτων:
- Το υπορρογόνιο ινομύωμα που βρίσκεται προς την εξωτερική επιφάνεια της μήτρας, που αναπτύσσεται μέσα στην κοιλιά και μπορεί να πιέζει τα γειτονικά όργανα για παράδειγμα την ουροδόχο κύστη και το έντερο.
- Το τοιχωματικό ινομύωμα το οποίο αναπτύσσεται εντός του τοιχώματος της μήτρας
- Το υποβλεννογόνο ινομύωμα το οποίο αναπτύσσεται εντός κοιλότητας της μήτρας.
Επιπλοκές
Οι επιπλοκές των ινομυωμάτων είναι σπάνιες. Ωστόσο, ορισμένες ενδέχεται να είναι σοβαρές:
- Αναιμία: Τα ινομυώματα ενδέχεται να προκαλέσουν σημαντική απώλεια αίματος που θα έχει ως αποτέλεσμα την αναιμία (έλλειψη σιδήρου)
- Ασηπτική νέκρωση: παύση της ροής αίματος του ινομυώματος μπορεί να προκαλέσει απότομους πόνους και πυρετό.
- Συστροφή ινομυώματος: Η συστροφή μισχωτού ινώματος μπορεί να προκαλέσει απότομους τοπικούς πόνους και κατάσταση σοκ με έντονη περιτοναϊκή αντίδραση.
- Συμπίεση γειτονικών οργάνων: ένα ινομύωμα μεγάλου μεγέθους μπορεί να συμπιέσει διάφορα γειτονικά όργανα: ουροδόχο κύστη, φλέβες (οιδήματα, κιρσοί, αιμορροΐδες), νεύρα (νευραλγίες), ορθό και σιγμοειδές έντερο (δυσκοιλιότητα).
Στις περισσότερες περιπτώσεις η παρουσία ινομυώματος δεν εμποδίζει την ανάπτυξη και εξέλιξη μιας εγκυμοσύνης. Ωστόσο, ορισμένα, που αναπτύσσονται στο εσωτερικό της κοιλότητας της μήτρας (υποβλεννογόνια), μπορούν να προκαλέσουν επανειλημμένες αποβολές. Τέλος, η παραμόρφωση της μήτρας την οποία μπορούν να προκαλέσουν προκαλεί μια ανώμαλη εμφύτευση του πλακούντα που απαιτεί αυξημένη παρακολούθηση.
